Jak się przygotować do badań? – ogólne zasady
Badania pobiera się na czczo, ostatni posiłek można spożyć 12 godzin przed pobraniem. Dopuszcza się picie wody. W ciągu 24 godzin przed pobraniem należy powstrzymać się od spożywania napojów alkoholowych oraz kawy, napojów energetycznych i herbaty, nie stosować intensywnego wysiłku fizycznego odbiegającego od codziennej zwyczajowej aktywności oraz unikać stresu. Przed pobraniem krwi nie należy palić papierosów, rzuć gumy, ograniczyć przyjmowanie leków do bezwzględnie koniecznych (należy zapytać lekarza zlecającego badania, które leki należy bezwzględnie przyjąć). W okresie 2 tygodni przed planowanym badaniem należy stosować normalną zrównoważoną dietę. Przynajmniej 3 dni przed badaniem należy zachować wstrzemięźliwość płciową. Bezpośrednio przed pobraniem zalecany jest 15 minutowy odpoczynek w pozycji siedzącej. Pamiętaj każdy przypadek nieprawidłowego przygotowania się do badań może skutkować zafałszowaniem wyników, więc zgłoś ten fakt przed ich pobraniem.
Badanie ogólne moczu, posiew moczu
Próbką zalecaną jest pierwsza poranna próbka moczu pobrana bezpośrednio po spoczynku nocnym nie krótszym niż 8 godzin w pozycji leżącej. Mocz powinien być gromadzony co najmniej 4 godziny w pęcherzu moczowym. Przed pobraniem próbki zaleca się zachowanie standardowej higieny narządów moczowo-płciowych – umycie czystą wodą i osuszenie jednorazowym papierowym ręcznikiem. Nie zaleca się stosowania środków odkażających i mydeł. Mocz należy pobrać ze środkowego strumienia podczas pierwszej mikcji po wypoczynku nocnym w ilości około 10 ml do specjalnej probówki uzyskanej w punkcie pobrań. Pierwsza i ostatnia porcja moczu podczas mikcji powinna zostać odrzucona. Pojemnik należy dokładnie zamknąć. U niemowląt i małych dzieci zaleca się stosowanie worków do pobierania moczu. Ze względu na możliwość zanieczyszczenia próbki czas naklejenia worka nie powinien przekraczać 1 godziny. Po zebraniu moczu woreczek odklejamy, zamykamy i w całości umieszczamy w jednorazowym plastikowym pojemniku. Nie należy przelewać moczu z woreczka do pojemnika. pobraną próbkę moczu należy dostarczyć do punktu pobrań.
Przed pobraniem moczu na badanie bakteriologiczne (posiew moczu) należy umyć zewnętrzne narządy płciowe wodą z mydłem, dokładnie spłukać i osuszyć jednorazowym ręcznikiem papierowym. Porcję moczu ze środkowego strumienia należy pobrać bezpośrednio do wcześniej przygotowanego sterylnego pojemnika nie dotykając jego brzegów i powierzchni wewnętrznej. Podczas pobierania moczu u niemowląt i małych dzieci należy postępować jak opisano powyżej używając worków do pobierania moczu.
Prawidłowe przeprowadzenie dobowej zbiórki moczu
Przed rozpoczęciem dobowej zbiórki moczu należy przygotować plastikowy pojemnik z podziałką o objętości minimalnej 2,5 litra oraz pobrać w punkcie pobrań jednorazowy pojemnik do badania moczu. Zbiórka powinna trwać 24 godziny, w uzasadnionych przypadkach można ją przeprowadzić w ciągu 12 godzin lub innym przedziale czasowym. Zbiórkę rozpoczynamy o godzinie 7.00 rano a kończymy następnego dnia o 7.00 rano. Pierwszą poranną porcję moczu o godzinie 7.00 oddajemy do toalety, wszystkie następne porcje zbierane są do przygotowanego naczynia łącznie z poranną porcją dnia następnego o godzinie 7.00. naczynie przez cały czas trwania zbiórki moczu powinno stać w chłodnym miejscu. Następnego dnia po oddaniu moczu o 7.00 rano należy zmierzyć objętość moczu, zapisać ją i dokładnie wymieszać mocz, po czym odlać około 10 ml moczu do jednorazowego pojemnika i dostarczyć do punktu pobrań wraz z informacją o ilości zebranego moczu w czasie dobowej zbiórki.
Pobieranie kału na badanie ogólne, obecność pasożytów, krew utajoną
Pojemnik przeznaczony na kał należy pobrać z punktu pobrań badań. Kał pobiera się za pomocą szpatułki dołączonej do wieczka pojemnika. pobrać należy grudkę kału wielkości orzecha laskowego z 2-3 różnych miejsc. Maksymalne wypełnienie pojemnika nie powinno przekraczać 1/3 jego wysokości. Przy kałach patologicznych materiał pobieramy z miejsc zawierających zmianę: śluz, ropę, krew. Pojemnik szczelnie należy zamknąć, zabezpieczyć dodatkowo woreczkiem foliowym i dostarczyć do punktu pobrań badań. W przypadku konieczności można przechować pobraną próbkę do dnia następnego w temperaturze od 4°C do 10°C. W przypadku badania kału na krew utajoną nie zaleca się pobierania próbek w trakcie miesiączki, krwawień z hemoroidów, występowania krwi w moczu, gdy występują uszkodzenia naczyń krwionośnych przy oddawaniu kału. Nie jest wymagana specjalna dieta ograniczająca spożycie mięsa lub innych produktów, wyjątek stanowią specjalne zalecenia lekarza wydane podczas wystawiania skierowania.
Doustny test tolerancji glukozy (OGTT)
Test rozpoczynamy w godzinach porannych (7.00 - 7.30). Na badanie należy zgłosić się na czczo 12 godzin od ostatniego posiłku, wypoczętym po przespanej nocy z wcześniej zakupioną glukozą w ilości 75 mg. Wskazane jest powstrzymanie się od palenia papierosów przez minimum 8 godzin przed badaniem. Trzy dni przed wykonaniem testu należy stosować normalną dotychczasową dietę bez nadmiernego ograniczania spożycia węglowodanów. Osobom z nietolerancją glukozy, które przyjmują metforminę z tego powodu zaleca się przerwanie jej stosowania na co najmniej tydzień przed dniem przeprowadzanego testu. Trzy dni przed wykonaniem testu należy odstawić leki zaburzające gospodarkę węglowodanową (diuretyki tiazydowe, doustne środki antykoncepcyjne, sterydy). Dwugodzinny okres między wypiciem roztworu glukozy a powtórnym pobraniem próbki krwi należy spędzić w miejscu wykonania testu w spoczynku, nie spożywając pokarmów ani napojów.